Współczynnik inbredu

Ostatnia modyfikacja dnia 8 maja, 2023

Współczynniki inbredu (z ang. coefficient of inbreeding) jest miarą wzrostu homozygotyczności osobnika względem jej przeciętnego poziomu w populacji. Może przyjmować wartości z przedziału od 0 do 1. Całkowicie zinbredowany osobnik, tj. o współczynniku inbredu równym 1, posiada w swoim genomie identyczne geny pozyskane od ojca jak i matki. Inbred osobnika jest w przybliżeniu równy połowie spokrewnienia addytywnego między jego rodzicami. Współczynnik inbredu interpretuje się jako prawdopodobieństwo, że 2 allele w losowo wybranym locus pochodzą od wspólnego przodka i są identyczne przez pochodzenie. Jeśli inbred osobnika wynosi 6% oznacza to, że jest o 6% wyższy niż średnia homozygotyczność w populacji.

Wspólni przodkowie są zwykle głęboko w rodowodach zwierząt. Dlatego ważnym elementem przy obliczaniu współczynnika inbredu jest kompletność rodowodu. Niska kompletność rodowodu zwykle prowadzi do niedoszacowania inbredu.

Współczynnik inbredu określa wzrost homozygotyczności wynikającej z posiadania kopii alleli pochodzących od wspólnego przodka. Taka homozygotyczność jest typu IBD. Przyjmuje się, że pozostałe przypadki homozygotyczności są typu IBS.

Przy obliczaniu współczynników inbredu należy wyznaczyć populację bazową, które nie powinny mieć rodowodów, u nich jest tylko homozygotyczność typu IBS, wszystkie mają współczynnik inbredu równy zero. Przyjmuje się, że wzrost homozygotyczności u pozostałych zwierząt jest wynikiem inbredu, a jego wyrazem jest współczynnik inbredu.

Dla płytkich rodowodów obliczanie współczynnika inbredu można przeprowadzić korzystając ze wzoru opracowanego przez Wright-a – patrz obliczanie współczynnika inbredu.

© Tomasz Strabel